| Relatie: | Micheels, Bijewke,1666-1730(X1687,5k) |
|
Ondertrouw |
do 2 okt 1687
te Loppersum |
| Kerk.huwelijk |
do 16 okt 1687 te Loppersum
21 jr
bron: Doop- en trouwboek (ger.) 1634-1801; |
|
| Kinderen: |
| 1. |
Derx, Hindrick,1696- |
| 2. |
Derx, Gepke,1696-1771(X1717,4k) |
| X Vlugge, Henricus Joannes, 1688-1751(X1717,4k) |
| 3. |
Derx, Geertien,1696- |
| 4. |
Derx, Michiel-1717 |
| 5. |
Kranenberg, Lambert Dercks,1709-1784(X1730,1k) |
| X Doeijes, Aefke, 1695-1758(X1721,4k)(X1730,1k) |
|
| Persoon-notitie: | Alles wijst er op dat de familie RK is. Wat betreft geboorten en overlijden zijn de RK bronnen van Appingedam vanaf 1751, die van Uithuizen vanaf 1730 (1732). Alleen die van Groningen gaat terug tot 1676.
Wat wij weten van het gezin van Lambert Dercks Kranenberg hangt zwaar op de representatiegerechtigden en de bruidszijde in het huwelijkscontract van Gepke Derks uit 1717 te Groningen:
recht van representatie hebben:
Hindrick Derx
Geertien Derx
Lambertus Derx
bruidszijde:
Gepke Derks - bruid
Bibeke Michiels, weduwe Hindricks - moeder [ dus Derk Hindricks - vader]
Hindrick Derx - broeder
Geertien Derx - zuster
In het huwelijkscontract van Lambert(us) Dercks uit 1730 worden genoemd:
Lambert Dercks - bruidegom
Hindrick Dercks - broer
Geertjen Dercks - zuster
Door vergelijken met bovenstaand contract kunnen we identificeren:
Lambert Dercks met Lambertus Derx ;
Hindrick Dercks met Hindrick Derx;
Geertjen Dercks met Geertien Derx;
Bij de huwelijksregistratie te Groningen van Gepkes huwelijk tekent de moeder: Bijewke Dercks. We identificieren haar met Bijuwke Micheels, en de vader met Derck Hindricx, genoemd in de akte van hun huwelijk uit 1687 te Loppersum.
Bij vernoeming zou een zoon Micheel voor Lambert komen, maar Micheel wordt bij representatierecht niet genoemd. We nemen aan dat Lambert na Micheel is geboren maar dat Micheel voor 1717 is overleden.
Waarom zou Gepke in 1730 niet zijn genoemd?
De vragen zouden zijn beantwoord als en Gepke voor 1730 zouden zijn overleden, en Lambertus na 1696 is geboren, dus ’minderjarig’ in 1717, maar voor het overlijden van Michiel (omdat hij dan Michiel zou zijn genoemd).
Wat betreft Gepke is er reden aan te nemen dat dat niet het geval is:
er is een doopacte waarin zij getuige is:
26-02-1735 Groningen - Herestraat RK Kerkeboek
Dopeling Maria Helena
Vader Jacobus Williams
Moeder Catharina Philipius
Getuige Gebcke Vlugge
Niettegenstaande de laatste onduidelijkheid houden we voor waarschijnlijk dat de kinderen in volgorde zijn:
Hindrick
Gepke
Geertien
Michiel
Lambertus,
waarbij dan de namen van de ouders van Derck zijn:
Hindrick Lamberts en Geertien,
de namen van de ouders van Bijewke zijn:
Michiel en Gepke.
B
Volgens het huwelijks contract van Gepke is Derck Popkens neef van Derck Hindricks.
Van de ouders van Derck Hindricks resp. Derck Popkens weten we slechts de voornaam van de vader Hindrick resp. Popke.
Deze echtparen zullen gehuwd zijn in een periode rond 1687-25, dus 1650-1670, en geboren in de periode 1630-1650.
Candidaat ouders van Derck Popkens.
Er is helaas in die periode geen vader Popke met zoon Derck te vinden. Het dichts erbij komt:
Poope Drees & Mette -> Derck en Jan 11-02-1661 Slochteren
Aangezien de patroniem Drees verder niet voorkomt zou de verwantschap via Mette lopen. Haar volledige naam zou Mette Jans kunnen zijn. Dat wordt bevestigd:
13-10-1639 Noordbroek Popo Drees & Mette Jans
1648 Noordbroek Hillechien
1651 Noordbroek Grietjen
1656 Noordbroek ll
1661 Noordbroek Derck en Jan
1663 Noordbroek Jan
Candidaat ouders van Derck Popkens:
a) 02-09-1658 Groningen Popko Derks & Renske Ebels
01-1671 Baflo Popke Dercks & Oede Peters
met mogelijke ouders van Derck Hindricks
29-10-1662 Groningen Hindric Popkens & Hidjen Derx
31-03-1650 Sappemeer Hendrick Dercks chirurgijn & Frouken Jans
25-04-1669 Engelbert Hendrik Derks van Middelbert & Marritjen Jans van Engelbert
b) 17-10-1668 Groningen Popko Hindricks & Hindrickien Abels
met mogelijke ouders van Derck Hindricks
20-01-1655 Groningen Hindrick Hindriks & Sivertjen Hindricks
24-10-1652 Midwolda Hindrick Hindricks van Zuiderveen & Geertien Jans van Korengarst
08-04-1670 Scheemda Hendrik Hendriks & Jantien Simens
10-10-1668 Groningen Hindrick Hindricks & Hille Jansen weduwe van Borger Scholtendijnds
09-11-1652 Groningen Hindrick Hindricks & Trijntjen Janssens van Eelde
15-06-1670 Tolbert Hindrik Hindriks van Raalte in Salland & Hindrikjen Doedes van Tolbert
c) 05-08-1665 Loppersum Popke Popkes van Stedum & Geertjen Takes te Loppersum
met mogelijke ouders van Derck Hindricks
29-10-1662 Groningen Hindric Popkens & Hidjen Derx
17-02-1667 Noordbroek Hindrick Popkes & Jantien Geerts
10-07-1670 Zuidhorn Henderick Popkes van Niekerk, zoon van wijlen Popke Jansen &
Freke Jacobs van Zuidhorn, dochter van wijlen Jacob Jansen
& Hilje Peters
Het meest belovend is 29-10-1662 Groningen Hindric Popkens & Hidjen Derx met zoon
Derck 05-02-1665 Groningen Koudegat (Derck Hindricks)
en 02-09-1658 Groningen 05-08-1665 Loppersum Popke Popkes van Stedum & Geertjen Takes
------------------------------------------------------------------------------------------------------
kranenburgia.nl website
----------------------------------------
[Derck Hindricx Kranenburg (1657*-1727*)
Mogelijk een zoon van Hindrick Jansen Kranenburg in Groningen.
Huwt 16.10.1687 te Loppersum met Bijuwke Micheels, beiden van Loppersum en aldaar overleden in 1717*.
Volgens bron GGW (p 68) is Derck lid van de Schuitenschuiversgilde te Groningen. Schuitenschuivers zijn schippers die op platbodems varen. Deze boten worden veel gebruikt bij transport van turf.
Dezelfde bron GGW meldt dat ene Staats Derksma een zoon is van Derck Hindricks. Deze zoon is in 1770 boekverkoper in Groningen. Hij heeft het ledenboek van de Schuitenschuiversgilde gebonden.
Gezien de jaartallen 1667 en 1770 kan Staats Derksma nimmer een zoon zijn van Derck Hindricks. Wel een kleinzoon, geboren in 1730*. In dat geval moet zijn vader Derck Dercksz Kranenburg heten en geboren zijn in 1695*.
Udh: Lambertus Derks, Hindrik Dercks, Geertje Dercks en Gepke Derx Kranenburg.
Mogelijk ook Derck Dercksz en Jan Dercksz Kranenburg.
# JBK, GWG, KBG
www.kranenburgia]
[ Hindrick Theis Kranenburg (1600*-1680*):
Vrij zeker een zoon van Thijs Claesz Kranenburg en NN uit Groningen/Scharmer.
Woont in stad Groningen en is gehuwd met Greetien Titsincks, aldus GGW 4869 bij Huismerk 717 dd 14 maart 1637. Dit huismerk is het meesterteken van Hindrick. Hindrick is namelijk koperslager en is olderman (voorzitter) van de Koperslagersgilde. Als zodanig is hij vermeld in het Gildeboek der Koperslagers te Groningen Anno 1663 (GGW 120).
Hindrick en Greetien erven van Willemtien Jans by der Apoort. Gezien haar naam moet Willemtien in de buurt van de Apoort in Groningen hebben gewoond. Zij koopt in ieder geval rond 1616 twee grafplaatsen in de Broer- of Academiekercke in deze stad, wat aangeeft dat ze nogal vermogend is. Waarschijnlijk wonen Hindrick en Geertien eveneens vlakbij de Apoort, niet ver van de Kranebrug. Daar woonde zeer waarschijnlijk Thijs Claesz Kranenburg (alias Tijs Kranenbrugghe), mogelijk de vader van Hindrick.
Mogelijk zijn Hindrick en Greetien later weer verhuisd Harkstede/Scharmer, waar hun kinderen wonen.
Alias: Hindrick Tyes
Udh*: Jan Hindrix, Claes Hindrix, Jacob Hindrix, Albert Hindrix, Watse Hindrix, Coert Hindrix, Egbert Hindrix, Focco Hindrix, Popco Hindrix en Hiskias (gb 1635) Kranenburg.
Op nevenstaande afbeelding is Hindricks meesterteken te zien. Het centrale teken lijkt volgens de letterhistorie het meest op een C, die is afgeleid van de Klassiek Griekse gamma (C). De onderste dwarbalk is een generatieteken, dat niets heeft te maken met het centrale letterteken. Gezien de overige feiten lijkt dit zeer aannemelijk.
> Familiewapens (merken en initialen), Gamma, GXW
De schrijfwijze van de naam met een C is voor die tijd meer normaal dan met een K. Ook de oorspronkelijke Kranenburgs in Groningen schrijven de naam meestal met een C. Bijvoorbeeld Lambertus Derks Kranenborg (1705*-1775*), die waarschijnlijk een kleinzoon is van Hindrick. In een kerkrekening van Zuidbroek anno 1760 wordt zijn naam geschreven als Lambertus Cranenburg. De vervanging van de C door een K komt in heel Nederland pas in de loop van de 18e eeuw geleidelijk in zwang. Bij de invoering van de Naamwet in 1812 wordt dan massaal overgeschakeld op de K.
De schuine balk met haaks daarop het kleine balkje in het meesterteken van Hindrick lijkt volgens de letterhistorie erg sterk op de letter T. Dit kan in dit verband staan voor Thijs. Het meesterteken symboliseert dan Thijs Cranenburg. We hebben echter te maken met Hindrick Theis Cranenburg en mogen dan een H verwachten ipv een T. Dit kan betekenen dat het meesterteken van Hindrick identiek is aan het huismerk van zijn mogelijke vader Thijs Claesz Cranenburg. Volgens de regels van de huismerken immers nemen de zoons het huismerk van hun vader over. De oudste zoon in ongewijzigde vorm, de andere zoons met een kleine variatie. Dit zou weer betekenen dat Hindrick Theis de oudste zoon is van Thijs Claesz Kranenburg.
Gezien de aard van meestertekens en de verwante huismerken is het goed mogelijk dat de voorouders van Hindrick en Thijs dit meesterteken in een variante vorm reeds gebruiken als huismerk of meesterteken. Dat betekent dan dat ook deze voorouders de naam Cranenburg voeren. Verder kan het betekenen dat het meesterteken of huismerk ongewijzigd is overgeerfd van vader op oudste zoon. De oerbedenker van het huismerk moet dan T. Cranenburg hebben geheten. Dit kan zijn Thijs~ of Theodorus, of ...? Het kan ook zijn dat het meesterteken van Thijs een variatie is op het centrale teken C. Thijs is dan niet de oudste zoon van zijn vader, maar een daaropvolgende zoon. Hiervoor pleit dat de tweede zoon volgens de regels van de huismerken een extra balkje onderaan toevoegt, de derde zoon twee extra balkjes, etc., of hij voegt een apart teken toe aan het centrale teken.
Gezien alle feiten en mogelijkheden lijkt het gerechtvaardigd te concluderen dat we te maken hebben met het meesterteken van Hindrick Theis Cranenburg dat identiek is aan het huismerk van zijn vader Thijs Claesz Cranenburg en dat Hindrick Theis de oudste zoon is van Thijs Claesz Cranenburg. Over de vraag of Thijs zelf de oudste zoon is van zijn vader of niet en of we hier te maken hebben met een oeroud familieteken, ontbreekt de nodige kennis om daarover nu al een verantwoorde uitspraak te doen. Het enige wat mogelijk is, is dat het centrale teken C in het meesterteken/huismerk van veel oudere datum is. Dit staat dan mogelijk voor de naam Cranenburg~.
De vader van Thijs Claesz Kranenburg is vrijwel zeker Claes Thijsz Cranenburgh, een scheepsbouwer uit Holland. Als dit op waarheid berust, dan kan het centrale teken C (gamma) ook een winkelhaak voorstellen. Claes Thijszoon is scheepsbouwer en een winkelhaak is een vast stuk gereedschap bij scheepsbouwers annex timmerlieden. Zeker in die tijd als schepen nog van hout zijn. Ook kan de C een dubbele betekenis hebben, namelijk zowel de C van Cranenburgh als de winkelhaak. Het kan een grapje zijn van Claes Thijszoon, maar evengoed kan het toeval zijn.
Als het centrale teken C of gamma inderdaad aan de oudste Cranenburghs zijn toe te schrijven, dan opent zich een nieuwe optie over de herkomst. Zowel het teken C als de winkelhaak beelden een scherpe hoek uit. Volgens een oud familieverhaal (Kranenburg Scharmer) is de naam Kranenburg afkomstig van een boerderij of borg in een kronkel van een rivier. Bij het item Borg Kranenburg in dit Lexicon is gepoogd deze borg te localiseren. Alles wel beschouwd vormt kasteel Cranenburg te Eikenduinen de meest reëele optie. Het centrale teken kan derhalve in principe drie betekenissen hebben: 1) de letter C van Cranenburg, 2) de winkelhaak van Claes Thijszoon Cranenburgh en 3) de scherpe bocht in de Haagse Beek waar kasteel Cranenburg Eikenduinen ooit stond. De combinatie van optie 1 en 2 lijkt in dit geval goed mogelijk. Een dubbele beteknis dus. Optie 3 lijkt echter dan op een leuk toeval.
** Meestertekens, Huismerken, Winkelhaak, Thijs Claesz Kranenburg, Harcke Jansen Kranenburg (gb 1620; Warffum), Roelof Jansen Kranenburg (gb 1617; Groningen), Jan Thijssen Kranenburg (gb 1590; Scharmer)
# GGW (120, 4851 en 4869), KHF, DAB
www.kranenburgia.nl]
[09-05-1630 Kerkelijke gemeente - Groningen Ondertrouwboek 1623-1636
Bruidegom Hindrick Tijs koperslagersgezel
Bruid Greetijn Jansen]
[02-05-1675 Kerkelijke gemeente - Usquert
Bruidegom Popke Derx van Uithuizen
Bruid Frouwke Henrix van Usquert
02-04-1682 Uithuizen op de Nieuwedijk
Dopeling Derck
Vader Popke ] |
|
| Geboorte-notitie: | [08-10-1653 Kerkelijke gemeente - Groningen registratie
Bruidegom Hindrick Lubbens
Bruid Geertjen Wessels ]
[01-04-1654 Kerkelijke gemeente - Groningen registratie
Bruidegom Hindrick Ulffers
Bruid Geertjen Geers weduwe van Geert Janssen]
[ 28-01-1660 Kerkelijke gemeente - Groningen
Bruidegom Hindrik Tonnis van Warffum
Bruid Geertjen Berens ]
[12-01-1664 Kerkelijke gemeente - Groningen
Bruidegom Hindric Luinink
Bruid Geertjen Derx weduwe van Roelef Stuir ] |
|
| Burg.huwelijk-notitie: | "den 2 Octob. Derck Hindricx en Bijuwke Micheels beijde tot Loppersum."
"Copulati den 16 Octob." |
|
| Begraven-notitie: | ouders niet genoemd in huwelijkscontract, dus overleden |
|
|