INDEX Grafisch

Willem de Vrij
Persoon:
GeslachtMan
Familienaam de Vrij
Voornamen Willem
Geboren zo 3 apr 1898 te Harlingen aangifte: Geboorteregister 1898, Harlingen, Aktenummer A96;
Overleden za 13 jan 1979 te Leeuwarden 80jr
bron: overlijdensadvertentie;
Begraven op 17-01-1979 te Huizum
Beroep arbeider, telegrafist, koopman in boter;
Adres Harlingen
tot 12-12-1927: Arnhem
van 12-12-1927 tot 15-03-1934: Leeuwarden
van 15-03-1934 tot 28-05-1934: Baarn
van 28-05-1934 tot 25-07-1935: Leeuwarden
vanaf 25-07-1935: Huizum
Vader: Vrij, Dirk Willem de,1874-1920(X1897,5k)
Moeder: Breidenbach, Jantje,1876-1939(X1897,5k)
Gezin:
1. Vrij, Willem de,1898-1979(X1922,8k)
2. Vrij, Adam de,1900-1984(X,2k)
3. Vrij, Marinus de,1903-1983(X1926,2k)
4. Vrij, Hiltje de,1907-1967(X1932,1k)
5. Vrij, Sjoerd de,1909-1909
Relatie:Bijlsma, Doetje,1899-1977(X1922,8k)
Burg.huwelijk do 6 apr 1922 te  Harlingen
24 jr
bron: aktenr 10;
Kinderen:
1. Vrij, Jantje de
2. Vrij, Paulus de
Niet openbaar-(X)
3. Niet openbaar-(X,2k)
Niet openbaar-(X,2k)
4. Vrij, Dirk Willem de
Niet openbaar-(X,2k)
5. Vrij, Willem de
Niet openbaar-(X,2k)
6. Vrij, Martinus Adam de
Niet openbaar-(X,2k)
7. Niet openbaar-
8. Vrij, Jantje de
advertentie:
1962 : Vrijdag 6 april a.s. hopen onze geliefde ouders, behuwd en grootouders
W. de Vrij en D. de Vrij-Bijlsma
hun 40-jarige echtvereniging te herdenken. Hun dankbare kinderen: Harderwijk: P. de Vrij, U. de Vrij-v. d. Heide
Leeuwarden: M. G. Poortvliet L. S. Poortvliet-de Vrij,
D. W. de Vrij, R. E. de Vrij-Poortvliet
W. de Vrij, W. de Vrij-de Boer
M. de Vrij
Assen: T. de Vries (Verl.) H. L. de Vrij
J. de Vrij
Den Haag: W. F. Verdoorn (Verl.)
en kleinkinderen.
Leeuwarden, Kwartelstraat 41. April 1962.
bron: Leeuwarder courant van 5-4-1962


1979 : Algemene kennisgeving
Nog vrij onverwacht heeft God tot Zich genomen onze lieve vader en opa
WILLEM DE VRIJ
op de leeftijd van 80 jaar, sedert 21 november 1977 weduwnaar van Doetje Bijlsma.
Leeuwarden, 13 januari 1979.
Kinderen en Kleinkinderen. Corr.adres: D. W. de Vrij, Prof. Gerbrandyweg 52 b, Leeuwarden. Vader is opgebaard in het Uitvaartcentrum FUV, Noordersingel 4 te Leeuwarden. Gelegenheid tot condoleren woensdag 17 januari a.s. van 13.30 tot 14.00 uur, waarna de teraardebestelling zal plaatsvinden op de begraafplaats te Huizum om 14.15 uur.
----------------------------------------------------------------------------------------------
Toch nog onverwacht is overleden onze geachte oud-directeur en oprichter van garagebedrijven en ziekenvervoer De Vrij B.V. de heer W. DE VRIJ
Zijn inzet zullen wij nooit vergeten.
Gezamenlijk personeel De Vrij B.V. Tramstraat 1 Prof. Gerbrandyweg 50
Leeuwarden, 13 januari 1979
bron: Leeuwarder Courant van 15-1-1979


verzetswerk:
van 1940 tot 1944: In de Tweede Wereldoorlog zette Martins vader Willem de Vrij twee Cadillac-ziekenwagens in bij het verzet. In de wagens (uit 1931 en 1936) vervoerde hij piloten en Joden. "Vader zat bij de ondergrondse. Hij droeg altijd het ontsmettingsmiddel lysol bij zich. Ik ruik de scherpe geur nog. Als de Duitsers dat spul roken, deinsden ze terug. Dat kwam vader goed uit. Op die manier kregen de Duiters de onderduikers niet in de gaten."

Bijzonder is een gebeurtenis uit 1942. "Vader moest een zwangere Joodse vrouw van een woonbootje bij Twijzelerheide naar een arbeidershuisje in Jelsum brengen, onder de rook van het vliegveld waar veel Duitsers zaten. In diezelfde tijd was er een Joodse man uit Kamp Westerbork ontvlucht. Een dominee in Westerbork had zich over hem ontfermd. Mijn vader moest die Jood ophalen en ook per ambulance naar hetzelfde arbeidershuisje bij Jelsum vervoeren. Toen bleek de ontvluchte Jood de man te zijn van de zwangere vrouw. Dat was een bijzonder weerzien."

Vader De Vrij belandde in 1944 in een concentratiekamp in Duitsland. Vanwege zijn verdiensten voor het verzet kreeg hij naderhand onderscheidingen van de Amerikaanse president Eisenhower en de Engelse bevelhebber Lord Arthur Tedder.
bron: Reformatorisch dagblad van 27-3-2003


van 1940 tot 1944: Willems oorlogsjaren, maar ook die van zijn bedrijf, verliepen onstuimig. Letterlijk onder de ogen van de Duitsers gaf hij onderdak aan piloten, bracht onderduikers weg en hielp Joden ontvluchten uit Westerbork! Hij vervoerde voor de knokploeg van Krijn van der Helm ook wapens. In september 1944 werd hij verraden en op een ochtend van zijn bed gelicht. Na eerste in het Huis van Bewaring de Blokhuispoort te zijn geïnterneerd, werd hij naar het martelcentrum Scholtenhuis in Groningen gebracht. Via Delfzijl kwam hij op Borkum terecht waar hij als machinist tewerkgesteld werd op het trammetje, dat (nog steeds) van de haven naar het dorp op en neer rijdt. Begin 1945 werd hij na sabotage van het trammetje op een nacht naar Wilhelmshafen overgebracht alwaar hij door de Amerikanen werd bevrijd. Hij keerde in Leeuwarden als een wrak terug. Hij werd namens de President van de Verenigde Staten door Generaal Eisenhower met een oorkonde bedankt voor zijn hulp bij de ontsnapping van meerdere geallieerde piloten (foto 3). Ook de Engelse bevelhebber Lord Arthur Tedder liet Willem niet onbetuigd (foto 4). Hij werd zelfs uitgenodigd naar de Verenigde Staten te komen, maar hij wilde liever in Leeuwarden blijven. In eigen land werd Willem minder gewaardeerd om wat hij had gedaan. Collega-taxiondernemers, die ook voor de Duitsers hadden gereden, kregen fraaie Chryslers en DeSoto’s toegewezen en hij mocht het met een armzalig Fordje doen. Hij verscheurde deze toewijzing. Hij liet zich echter niet weerhouden om zijn bedrijf weer in nieuwe glorie terug te brengen.
bron: geschiedenis.umcgambulancezorg.nl/ Auteur: Hans Waldeck; versie: 2007 12 11


Gegenereerd met Aldfaer-versie 11.1 op 29-07-2025 15:21:48 door C. M. Fortuin